ZUŻYTY SPRZĘT ELEKTRYCZNY I ELEKTRONICZNY W TWOIM MIEŚCIE – GDZIE GO ODDAWAĆ, CO Z NIM ZROBIĆ?

HOMECZYTAJZUŻYTY SPRZĘT ELEKTRYCZNY I ELEKTRONICZNY...

Bardzo istotne jest, by zużyty sprzęt nie dostał się bez kontroli na składowiska odpadów. Co zatem zrobić ze zużytym sprzętem?

Przede wszystkim nie wolno zużytego sprzętu wyrzucać do kosza na odpady zmieszane! Odpady zmieszane trafiają najczęściej na składowisko, gdzie sprzęt byłby narażony na warunki atmosferyczne, a co za tym idzie wszystkie toksyczne substancje dostałyby się do środowiska. Nie wolno również na własną rękę rozbierać elektroodpadów w domu i posegregowanych jego części wyrzucać do pojemników lub worków na segregowane odpady. Uzasadnienie jest bardzo proste – surowce takie jak miedź czy metale szlachetne są bardzo cenne. Z jednego smartfona iPhone można odzyskać surowce warte nawet 178 dolarów, czyli ok. 700 złotych! Już nie wspominam o tym, że nie można zużytego sprzętu, jak zresztą każdego odpadu, wyrzucać na dzikie wysypisko, do lasu lub do rowu.

Oddaj do sklepu!

Pierwszym miejscem, do którego można oddać elektroodpady, jest sklep, w którym można kupić sprzęt elektryczny. Zgodnie z artykułem 37 ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym każdy sklep ze sprzętem elektronicznym ma obowiązek przyjmować zużyty sprzęt bez pobierania opłat. Jeśli żaden z wymiarów zewnętrznych sprzętu nie przekracza 25 centymetrów, można taki odpad przynieść do sklepu i wrzucić do odpowiednio oznaczonego pojemnika. Bardzo często do sklepów elektronicznych można również przynosić posegregowane inne odpady elektroniczne, takie jak tonery z drukarek, baterie czy świetlówki. Bardzo ważne jest, by świetlówki przynosić i wrzucać do pojemnika tak, by się nie rozbiły, ponieważ przy rozbiciu wydostają się do powietrza szkodliwe gazy. Baterie i świetlówki można również przynosić do niektórych supermarketów, które oferują pojemniki na segregowane odpady elektroniczne. Jeśli któryś z wymiarów sprzętu przekracza 25 centymetrów, można taki sprzęt oddać przy zakupie nowego w stosunku 1:1, np. jedna kupiona nowa lodówka oznacza, że można oddać jedną starą lodówkę. W przypadku dużych sprzętów z możliwością dostarczenia do domu (np. lodówki, pralki) kurier zabiera stary sprzęt, więc nie trzeba go nigdzie odwozić samemu. Jest jeden wyjątek od możliwości oddania sprzętu do punktu serwisowego lub sklepu – jeśli sprzęt jest tak zanieczyszczony, że stwarza zagrożenie dla zdrowia lub życia pracowników sklepu lub serwisu.

Oddaj do punktu zbiórki!

Polskie prawo, a konkretnie ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, narzuca na władze gminy utworzenie w każdej gminie (lub w kilku, jeśli są niewielkie lub dysponują mniejszym budżetem) punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych (tzw. PSZOK). Odpady komunalne to takie, które wytwarzamy w gospodarstwie domowym, a zatem zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny również jest odpadem komunalnym. PSZOK to miejsce, do którego każdy mieszkaniec gminy może przywieźć każdy rodzaj odpadu komunalnego, w tym elektronikę. PSZOK ma obowiązek przyjąć zużyty sprzęt bez pobierania opłat, a następnie przekazać go do punktu przetwarzania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Na stronach internetowych Urzędów Gmin zwykle znajduje się lokalizacja najbliższego PSZOKu, tak by bez problemu można było do niego trafić.

Oddaj do czerwonego pojemnika!

Zanieczyszczone odpady, które nie mogą zostać przyjęte do sklepu lub serwisu (ale nie tylko, wszystkie elektroodpady można), również powinny zostać oddane do zakładu przetwarzania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Taki zakład jest zwykle wyposażony w odpowiednie systemy, pozwalające na bezpieczne magazynowanie odpadów przed przetworzeniem, jak i w specjalistyczne instalacje do przetwarzania odpadów, m.in. do oddzielania tworzyw sztucznych od metali oraz metali między sobą, co nie jest proste, gdyż potrzeba do tego elektromagnesów o różnych parametrach, a nie zwykłego magnesu, który przyciąga żelazo (choć taki w zakładzie też istnieje, gdyż żelazo również należy odzyskać). Odzyskane surowce trafiają do ponownego wykorzystania przy produkcji elektroniki lub do innych celów. Pozwala to uniknąć wydobycia metali w kopalniach, a także tworzenia na nowo plastiku, dzięki czemu przyczyniamy się do poprawy jakości środowiska.

Podsumowując, sprzęty elektryczne i elektroniczne są bardzo przydatne w codziennym życiu. Jednak surowce, z jakich są wytworzone, a także właściwości tych surowców powodują, że sprzęt po zakończeniu cyklu życia staje się niebezpiecznym odpadem, którego nie można mieszać z innymi odpadami. Tylko jego odpowiednie przekazanie i przetworzenie gwarantują z jednej strony brak negatywnego wpływu na środowisko, a z drugiej odzyskanie cennych surowców, a co za tym idzie pieniędzy.