„Z pszczołami nigdy nic nie wiadomo” pisał autor Kubusia Puchatka, Alan Alexander Milne. Można pokusić się o parafrazę „z pszczołami nigdy nic nie wiadomo, zwłaszcza w ulach z recyklingu elektrycznych śmieci”.
Przewrotnie jednak, w Fundacji Odzyskaj Środowisko, zdobyliśmy już potrzebną wiedzę o ulach i pszczołach, co nie oznacza, że spoczęliśmy na laurach.
Zaprojektowanie ula z elementami pochodzącymi z recyklingu elektrycznych śmieci okazało się sporym wyzwaniem. Cele, jakie postawiliśmy na etapie projektowania domu dla pszczół sprowadzały się do 5 elementów:
1. Widoczny i praktyczny element z recyklingu elektrycznych śmieci
W konstrukcji ula powinien znaleźć się co najmniej jeden element wykonany z recyklingu. Istotne było również to, by wybrany materiał był odporny na czynniki zewnętrzne oraz neutralny dla pszczół.
2. Ul wyróżniający się w przestrzeni miejskiej
Super wygląda! Nigdy takiego nie widziałem! Świetnie pomyślane! Takie komentarze chcieliśmy słyszeć nie tylko od pszczelarzy, ale także od uczestników warsztatów i mieszkańców miast, w których postawimy nasze pasieki z recyklingu.
3. Najbardziej uniwersalny jeżeli chodzi o rodzaj samego ula
Biorąc pod uwagę ogólnopolską skalę projektu, chodziło o stworzenie najbardziej popularnego wśród pszczelarzy typu ula. Najtrafniejszym wyborem okazał się ul typu wielkopolskiego 10-ramkowy.
4. Praktyczny i funkcjonalny – taki, który zapewni pełen dobrostan dla pszczół
Najważniejsze kryterium w całym katalogu. Ul z recyklingu miał zapewniać pełen dobrostan pszczół. Należało zatem zadbać o odpowiednią wentylację w ulu czy ocieplenie.
5. Spełniający kryteria dobrego designu według Dietera Rahmsa
Ul, jaki jest każdy widzi… ale niech on będzie piękny! Minimalistyczne wzornictwo połączone z dbałością o każdy detal.
W naszych planach wszystko było proste… ale pierwszym i najtrudniejszym wyzwaniem okazało się znalezienie osoby, która będzie dysponowała wiedzą z zakresu pszczelarstwa i projektowania. Wyzwanie podjął grafik i pszczelarz w jednej osobie – Tomasz Waśkiewicz. Prace koncepcyjne trwały ponad rok, ale zakończyły się sukcesem. Ul z recyklingu to czerwony daszek nawiązujący do pojemników na zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny; korpus wykonany w części z bębnów od pralek, dennica i bukowe nóżki.
Pierwsze ule z recyklingu stanęły przy budynku Fundacji, a opieką nad pszczołami-krainkami zajął się sam konstruktor uli. Pierwsza zimowla, wiosenny oblot, miodobranie, podkarmianie, przygotowanie do zimowli – zarówno pszczoły, jak i ule zdały egzamin na szóstkę. Zaczęło się od 3 uli, dziś szlak pasiek z recyklingu liczy 12 różnych miast w całej Polsce. Pierwszym miastem z pasieką z recyklingu była Częstochowa, następnie do projektu dołączały kolejne miasta. Charakterystyczne ule można dziś oglądać m.in. w Tychach, Poznaniu, Wałbrzychu, Iłży, Świdniku, Krośnie czy Zamościu, a szlak pasiek z recyklingu stale się rozwija.
Pasieka z recyklingu w mieście to niestandardowy przykład edukacji ekologicznej, która umiejętnie łączy w sobie tematykę ochrony środowiska naturalnego, potrzebę selektywnej zbiórki elektrycznych śmieci oraz rolę pszczół i zapylaczy w ekosystemie. Miasto zyskuje świadomych obywali i dodatkową atrakcję turystyczną na mapie swojego miasta. Do tego oczywiście wyborny miód miejski.
„Jörgen Nielsen, duński pisarz słusznie zauważył, ze od pszczół możemy się sporo nauczyć, przede wszystkim umiejętności przetrwania i trwałości społeczności dzięki umiejętności słuchania, współpracy i dążenia do wspólnego dobra. Jeżeli nie będziemy umieli czerpać tej wiedzy od pszczół, to najpierw stracimy pszczoły, a potem samych siebie” – podsumowuje Kinga Rodkiewicz z Fundacji Odzyskaj Środowisko.
Na szczęście nasza świadomość w kontekście dbałości o środowisko stale wzrasta dlatego zapraszamy do wyruszenia szlakiem pasiek z recyklingu. Dzięki temu będziemy skutecznie edukować o potrzebie recyklingu, jednocześnie chroniąc pszczoły i nas samych.
