Choć wszystkie zasilają w energię, to różnią się wielkością, kształtem, pojemnością inapięciem. Najbardziej popularne to tzw. paluszki, używane zarówno do pilotów telewizyjnych, bezprzewodowych klawiatur czy myszek jak i do zabawek elektronicznych, zegarów i domowych wag. Na sklepowych półkach znajdziemy jednak dużo szerszy wachlarz baterii, o bardzo różnych oznaczeniach. Ich rozszyfrowanie na pierwszy rzut oka może wydawać się trudne, ale z niewielką podpowiedzią … każdy da radę.
Długa historia baterii
Początki baterii sięgają końca XVIII wieku. Pierwsze ogniwo elektryczne skonstruował w 1798 roku włoski fizyk, hrabia Alessandro Volta. Prymitywną baterię tworzyły ułożone w kolumnę pary miedziano-cynkowych krążków, oddzielone od siebie krążkami płóciennymi, nawilżonymi roztworem soli lub kwasu. Od nazwiska uczonego pochodzi nazwa jednostki napięcia elektrycznego w układzie SI, oznaczana literą „V”.
Ponad 30 lat później angielski chemik John F. Daniell poprawił działanie konstrukcji Volty opracowując metodę eliminującą problemy związane z korozją. Kolejnym ważnym punktem w historii popularnych dziś baterii było „mokre ogniwo” stworzone przez francuskiego inżyniera Georgesa Lechlanche. Bateria miała napięcie znamionowe wynoszące ok 1,5 Volt i używano jej do zasilania telegrafów, dzwonków i pierwszych aparatów telefonicznych. Stała się prekursorem ogniwa suchego, które wynalazł w 1888 roku dr Carl Gassner.
Pierwsze baterie suche pojawiły się na amerykańskim rynku w 1896 roku. Firma, która je wyprodukowała działa do dziś.
Do koloru do wyboru
W życiu codziennym najczęściej używamy popularnych „paluszków”, wykorzystywanych do zasilania niewielkich urządzeń elektrycznych i elektronicznych. Nieco rzadziej korzystamy z baterii pastylkowych, czyli płaskich i okrągłych ogniw o różnych średnicach. Te umieszczamy zwykle w zegarkach, kalkulatorach, aparatach słuchowych albo termometrach bezdotykowych.
Rodzajów baterii jest wiele. Zwykle dzielimy je według liczby ogniw, napięcia czy technologii w jakiej zostały wyprodukowane. Każdej z tych cech przypisany jest odpowiedni symbol na opakowaniu baterii. Oznaczenia muszą być zgodne ze standardami jednej z dwóch instytucji: ANSI (American National Standards Institute) lub IEC (International Electrotechnical Commission).
ANSI obowiązuje tylko w Stanach Zjednoczonych, a IEC – na całym świecie. IEC w oznaczeniu stosuje dwie litery oraz liczby.
Pierwsza litera lub litery oznaczenia baterii określają technologię wykonania:
Druga litera w oznaczeniu baterii określa jej kształt:
Po literach wpisywana jest liczba, która oznacza numer katalogowy produktu, oznaczający kształt i wymiary baterii. I tak przy bateriach typu paluszek mamy odpowiednio oznaczenie cyfrą 6 dla dużych paluszków i 03 dla małych.
AAA i AA są oznaczeniem baterii według klasyfikacji ANSI. Bateria typu AA, to standardowy paluszek, z kolei bateria typu AAA – to tzw. mniejszy paluszek.
Według Raportu GIOŚ w 2010 roku Polacy kupili blisko 95 tys. ton baterii. Do 2018 roku ta liczba wzrosła o 36 tysięcy ton. Największy udział w sprzedaży mają akumulatory samochodowe i baterie przemysłowe. Sprzedaż baterii i akumulatorków przenośnych to zaledwie 10% rynku. [1]
Zużytych baterii nie można wyrzucać do zwykłego kosza na śmieci. Oddaj je do punktu zbiórki, PSZOKu lub do specjalnych wrzutni przy pojemnikach na elektroodpady.
Tekst powstał w ramach publicznych kampanii edukacyjnych prowadzonych przez Fundację Odzyskaj Środowisko i RLG Polska.
