Gdzie oddać zużyte baterie i akumulatory? Poradnik dla mieszkańca

Są nieodłącznym elementem naszej codzienności. Możemy je spotkać m.in. w pilotach, latarkach i zabawkach, ale też w telefonach czy laptopach. Z roku na rok popularnych paluszków albo baterii do smartfonów używamy coraz więcej. Według raportu Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska w 2018 roku na polski rynek wprowadzono ponad 13 tys. ton przenośnych baterii i akumulatorów. Przeszło 80% tej liczby, czyli około 10 tys. ton zostało oddanych do recyklingu[1]. Zużyte baterie jak i akumulatory zawierają w sobie substancje niebezpieczne, dlatego muszą być odpowiednio utylizowane. A to wymaga odpowiedzialnej segregacji.

Po pierwsze: selektywna zbiórka

Dynamiczny rozwój nowych technologii sprawia, że na wymianę telefonu, laptopa czy komputera decydujemy się nawet, gdy dotychczasowy sprzęt działa bez zarzutu. Stare urządzenia, nierzadko z bateriami, trafiają potem do szuflady, schowka czy piwnicy. Tymczasem, ze względu na substancje niebezpieczne zawarte w bateriach lub akumulatorach, powinny one trafić do recyklingu.

Sposobów na odpowiedzialne zagospodarowanie zużytych baterii i akumulatorków jest kilka. Konsumenci mogą oddać je do Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOKu), wrzucić do specjalnie oznaczonego pojemnika lub odnieść do sklepu wielkopowierzchniowego, który zajmuje się sprzedażą sprzętu elektrycznego.

Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych znajduje się w każdej gminie. W przypadku większych miejscowości takich miejsc może być kilka. Jednym z zadań PSZOKu jest odbiór i selekcja baterii oraz akumulatorów, co pozwala na ich dalszy recykling. Zużyte baterie można także wrzucać do specjalnych pudełek, ustawionych m.in. w szkołach, przedszkolach, urzędach czy na poczcie. Mieszkańcy 160 polskich miast mogą także wrzucać zużyte baterie i akumulatorki do specjalnych wrzutni przy czerwonych pojemnikach na małogabarytowy sprzęt RTV i AGD. Lista pojemników znajduje się na stronie https://elektrycznesmieci.pl/wykaz-pojemnikow/.

Nie taka czarna masa

Gdy zużyte baterie trafią do odpowiedniego pojemnika lub PSZOKu, zostają przekazane do profesjonalnych zakładów przetwarzania. Tam dzięki zaawansowanym technologiom odzyskiwane jest 99,5% zawartych w bateriach i akumulatorach składników.

W pierwszej fazie odzysku baterie są segregowane, m.in. pod względem zawartych w nich substancji. Potem trafiają do specjalistycznych instalacji, gdzie są kruszone i mielone, a następnie dzielone na trzy frakcje. Sekcję lekką stanowią papier, smoła czy krzemionka, wykorzystywane później jako paliwo alternatywne dla cementowni i elektrociepłowni. Sekcja niebezpieczna jest unieszkodliwiana i magazynowana. Na sekcję ciężką składają się z kolei m.in. żelazo, dwutlenek manganu, cynk i miedź, nazywane „czarną masą”. Ta trafia do hut, gdzie jest przetapiana do ponownego użycia. To oznacza, że właściwa zbiórka baterii i akumulatorów pozwala nie tylko unieszkodliwić substancje toksyczne, ale też zapobiega nadmiernej eksploatacji surowców naturalnych.

Pamiętaj: zużyte baterie i akumulatory oddaj do miejsc wyznaczonych to jest do PSZOKu, punktów zbiórki, specjalnych pojemników na zużyte baterie oraz akumulatory, wrzutni przy czerwonych pojemnikach na małogabarytowe elektroodpady.

Tekst powstał w ramach publicznych kampanii edukacyjnych prowadzonych przez Fundację Odzyskaj Środowisko i RLG Polska.